Spinazie erfgoedrassen
Breedblad Scherpzaad Zomer, Hollandia, Koning van Denemarken, Nobel en Noorman. Hier lees je over hun historie, gebruik en teeltwijze.
Breedblad Scherpzaad Zomer (v.a. 1870)
Synoniemen: Breedblad Scherpzaad, Scherpzaad Breedblad Zomer, Scherpzaad Zomer
Breedblad Scherpzaad Zomer doet zijn naam deels eer aan. De bladeren zijn groot en breed, met en spitse top en heldergroen. De zaden zijn scherp, wat inhoudt dat ze stekelige uiteinden hebben. Echter zit er voor het laatste deel van de rasnaam een addertje onder het gras; in de zomer schiet dit ras snel door. Het is daarom verstandig dit ras voornamelijk in het voorjaar of najaar te groeien, en juist niet in de zomer. Hiervoor in de plaats krijg je dan wel weer relatief snelle groei gedurende de kortere dagen.
Halverwege de 20e eeuw was Breedblad Scherpzaad Zomer een veel geteeld spinazie ras. Al vanaf 1870 stond het ras in de kwekerscatalogi van Gebroeders Sluis te Andijk. Binnen Breedblad Scherpzaad Zomer is er nog een ander type dat werd aangeboden. Deze werd plaatselijk ‘Ezelsoren’ genoemd, vanwege de wat langere bladvorm met lange bladstelen. Dit maakte oogst in een jong stadium gemakkelijk.
Hollandia (v.a. 1916)
Synoniem: Hollandia Reuzenblad
Vanuit het Zweedse ras Valkyria is door zaadhandel Zwaan en de Wiljes te Scheemda een selectie gemaakt en hieruit is het spinazie ras Hollandia ontstaan. Aanvankelijk was dit ras erg vatbaar voor wolk (valse meeldauw in spinazie), maar door selecties is tolerantie verbeterd en is nu hier beter tegen bestand. Hollandia is een scherpzaad spinazie met donkergroen blad.
Koning van Denemarken (v.a. 1919)
Synoniem: Antvorskov
Koning van Denemarken is in 1919 door Thomas Madsen geïntroduceerd in het Deense Slagelse. Aanvankelijk werd het ras als Antvorskov geïntroduceerd. Deze naam wordt gedeeld met een belangrijk Scandinavisch klooster in Denemarken. Mogelijk dat Koning van Denemarken ook hier is geteeld, maar zeker weten doen we het niet.
Dit ras is een zeer trage schieter, waardoor het geschikt is voor zomerteelt. Sterker nog, Koning van Denemarken heeft zelfs lange dag nodig voor goede vegetatieve ontwikkeling. In de Beschrijvende Rassenlijst van 1954 wordt vermeld dat het voor particulieren een zeer geschikt ras is om geleidelijk te oogsten voor verse consumptie.
Nobel (v.a. 1926)
Synoniemen: Giant Nobel, Giant Smooth Leaved, Reuzen van Enkhuizen, Supra, Edelreuzen
Nobel is een rondzaad spinazie die in 1926 is geïntroduceerd door zaadhandel Zwaan & Zoon te Voorburg. Zoals de synoniemen van het ras doen vermoeden wordt het blad zeer groot en dik, met zachte en vlezige structuur. Dit spinazie ras is geschikt voor de middelvroege vollegrond teelt, waarbij het beste kan worden gezaaid vanaf maart t/m april. In de Beschrijvende Rassenlijst voor Groentegewassen van 1954 wordt vermeld dat Nobel wat minder snel groeit dan Breedblad Scherpzaad Zomer. Voor snelle groei is daarom dit andere erfgoedras beter, maar voor Nobel wordt dan wel weer beschreven dat de kwaliteit van het blad zeer goed is en het ras pas laat doorschiet.
Noorman (v.a. 1932)
Synoniem: Viking
Noorman is een spinazie ras dat in 1932 is geïntroduceerd door zaadhandel Sluis & Groot te Enkhuizen. Het blad wordt beschreven in de rassenbeschrijving uit 1954 als zeer groot en breed, met eironde vorm en zeer donkergroen blad. De bladeren zijn zacht en vlezig. Door deze stevige bladeren heeft dit ras minder te lijden onder valse meeldauw, ook wel wolf genoemd, waar spinazie snel last van kan hebben.
Dit ras is een zeer trage schieter, waardoor het ras geschikt is voor zomerteelt. Sterker nog, Noorman heeft zelfs lange dag nodig voor goede vegetatieve ontwikkeling. Noorman is niet geschikt voor herfst- of winterteelt. Het beste kan worden gezaaid vanaf maart t/m april. In de Beschrijvende Rassenlijst voor Groentegewassen van 1954 wordt vermeld dat Noorman wat minder snel groeit dan Breedblad Scherpzaad Zomer, maar het blad van Noorman is van goede kwaliteit en het ras schiet pas zeer laat door.
Algemene teeltspecificaties voor spinazie
| Teelt | Volle grond of kas |
| Type | Rondzaad en scherpzaad spinazie |
| Zaaitijd | Maart, april, mei, juni, juli, augustus, september |
| Plantafstand | 5-10 cm |
| Oogsttijd | 5 weken na zaaien |